همه چیز درباره هفت سین اصلی برای خرید هفت سین

شهلا اسدی
آذر 27, 1402
6:15 ب.ظ

جشن نوروز، یکی از قدیمی‌ترین و جذاب‌ترین رویدادهای ایرانی است که به دوران باستان برمی‌گردد. این جشن همراه با آداب و رسوم فراوانی است. یکی از عناصر مهم این جشن، سفره هفت سین اصلی است که باعث جذب توجه مردم شده است. قدری قبل از تحویل سال، سفره به طول می‌انجامد و با نمادهای مشخصی تزیین می‌شود. سیب، سرکه، سماق، سنجد، سمنو، سبزه، سیر و سایر عناصر دیگر، زینت‌دهنده‌های این سفره فرخنده هستند. با ظهور اسلام، یکی از اضافات جدید به این سفره، قرآن مجید شد. هر یک از نمادها و عناصر مورد استفاده در این سفره، دلایل و فلسفه‌های خود را دارند که به آنها در ادامه بیشتر خواهیم پرداخت.

سفره هفت سین اصلی

در گذشته، ایرانیان باستان در آماده‌سازی برای روز اول بهار، سفره هفت سین را با استفاده از عدد هفت که نماد هفت امشاسپند یا همان ۱۲ عدد مقدس است، تدارک می‌بیندند. این هفت نماد شامل سبزه و آب (روشنایی)، آتش‌دان (پایداری)، شیر (تولد و رستاخیز)، تخم مرغ (نطفه و نژاد)، آینه (صفا و شفافیت)، سنجد (زایش و باروری و دلدادگی)، سیب (رازگونگی و عشق)، انار (تقدس)، سکه (دارندگی و برکت) و ماهی (سپری شدن اسفند) در کنار نارنج (گوی زمین) و گل معطر بیدمشک (امشاسپند سپندارمز) بودند که در سفره هفت سین قرار می‌گرفتند.

همچنین از نان پخته با هفت حبوبات، گلاب، هفت حبوبات، شکر، پنیر، خرما، شاخه‌های درخت انار، بید، انجیر، زیتون در دسته‌های سه، هفت یا ۱۲ تایی در کنار کتاب مقدس نیز در سفره هفت سین استفاده می‌شد.

در طول تاریخ، هفت سین در دوره‌های مختلف تغییراتی کرده است. مثلاً برخی باور دارند که قبل از اسلام، ایرانیان هفت چین داشتند و در دوران هخامنشیان، غذاهای مختلف را در هفت ظرف چینی قرار می‌دادند که به آن هفت چیدنی یا هفت چین می‌گفتند. همچنین در دوران ساسانیان، هفت شین بود که شامل شمع، شیرینی، شهد یا عسل، شراب، شربت، شمشاد، شقایق و شاخه نبات بود. اما در طول زمان، هفت سین به همراه شمشاد و سایر شین‌ها برای جاودانگی و سبزی همراه شد.

در برخی ولایت‌ها و روستاها نیز هفت سین رواج داشتند که در آن، خوردنی‌های مختلف به همراه هفت سین قرار می‌گرفتند. اما بعدها “یای” هفت سینی حذف شده و به هفت سین تبدیل شده است.

علت تغییر هفت شین به هفت سین

تغییر هفت شین به هفت سین در سفره نوروزی ایرانیان به دلایل مختلفی اتفاق افتاده است. یکی از دلایل اصلی این تغییرات، تأثیر ورود اسلام به ایران است. پس از ورود اسلام، برخی از مواد و غذاها که قبلاً در هفت شین وجود داشتند، به علت حرمت یا حرمت‌پذیری آنها در اسلام، تغییر کردند. به عنوان مثال، شراب به علت حرمت آن در اسلام، از سفره حذف شد و به جای آن سرکه قرار گرفت. این باعث شد که شین به سین تغییر کند و شراب به سرکه تبدیل شود.

در علاوه بر تأثیر اسلام، تغییرات فرهنگی و اجتماعی نیز می‌تواند دلیل دیگری بر تغییر هفت شین به هفت سین باشد. با گذر زمان و تغییر در شرایط و فرهنگ جامعه، برخی از نمادها و مواد در سفره نوروزی نیز تغییر کردند. به عنوان مثال، شمشاد که در هفت شین نماد جاودانگی و سبزی بوده است، به تدریج جایگزین شد و نمادهای دیگری به عنوان سبزه در سفره قرار گرفتند.

بنابراین، عوامل مذکور و تأثیر اسلام و تغییرات فرهنگی و اجتماعی، سبب تغییر هفت شین به هفت سین در سفره نوروزی ایرانیان شد. با این حال، ماهیت و هدف استفاده از این نمادها در سفره هفت سین همچنان حفظ شده و نمادگذاری بر پایه ارزش‌ها و اعتقادات ایرانیان ادامه یافته است.

در سین‌های نوروز نیز استفاده از عدد هفت مرتبط با مفاهیم مذکور است. در هفت سین نوروزی، هر یک از سین‌ها نمادی از مفاهیم مختلفی است که با عدد هفت همراه شده‌اند. به طور معمول، هفت سین اصلی شامل سبزه، سماق، سیر، سیب، سنجد، سمنو و سیرابی است. همچنین ممکن است سین‌های دیگری مانند سرکه، سکه، سنبل، سنجدک، سرخس و… نیز به سفره اضافه شوند.

به طور کلی، استفاده از عدد هفت در سین‌های نوروز نمادی از کاملیت و تمامیت است. هفت سین نمایانگر هفت جنبه مختلف زندگی و نیازهای انسان است و به عنوان یک کنش آیینی نمادین، همه‌جانبه بودن و تمامیت را نشان می‌دهد. همچنین، این استفاده از عدد هفت همچنین باورهای مذهبی و سنتی در جامعه نیز سازگار است.

بنابراین، استفاده از عدد هفت در سین‌های نوروز نه تنها باورهای ایرانیان باستان و فرهنگ سنتی ایران، بلکه همچنین باورهای مذهبی و سنتی مرتبط با اسلام نیز ارتباط دارد.

استفاده از هفت نماد مختلف در سفره هفت سین در ایران برای مدت طولانی به عنوان یک رسم و سنت مرسوم بوده است. پس از گسترش اسلام در ایران، قرآن نیز به عنوان یک نماد اضافه به سفره هفت سین اضافه شده است، به خصوص در جامعه‌هایی که بر اساس معتقدات اسلامی زندگی می‌کنند. همچنین، زرتشتیان از کتاب مقدس اوستا و کلیمیان از کتاب مقدس خود، یعنی تورات، در سفره هفت سین استفاده می‌کنند.

نمادهای سفره هفت سین شامل سیر، سماق، سرکه، سمنو، سنجد، سیب و سبز هستند. این نمادها همراه با تخم‌مرغ‌های رنگی و زیبا، ماهی و آینه، سفره هفت سین را تشکیل می‌دهند. همچنین، برخی افراد در کنار این نمادها از سکه، سنبل و سماور نیز استفاده می‌کنند. اما این سه نماد (سکه، سنبل و سماور) در واقعیت تاریخی و اصالت سفره هفت سین مرتبط نیستند.

ماهی قرمز نیز یکی از نماد‌های عید است و به عنوان مهمانی از کشور چین در سفره هفت سین قرار می‌گیرد. چینی‌ها عادت دارند ماهی‌های قرمز را رها کرده و از آنها به عنوان نمادی از جریان زندگی استفاده می‌کنند. در عوض، در سفره هفت سین ایرانی، ماهی قرمز را درون تنگ قرار می‌دهیم.

همچنین، در سفره هفت سین ایرانی، انار به عنوان نماد عشق و باروری مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین، سیب سرخ در یک ظرف آب قرار می‌گیرد تا نمادی از باروری، زایش و محبت باشد. پس از پهن کردن سفره هفت سین، تمام افراد دور این سفره نشینده و برای داشتن سالی پر از سلامتی، برکت، شادی و خوشی دعا می‌کنند.

درست است، قرآن کریم با ورود اسلام به ایران، به عنوان نماد اولین سفره هفت سین استفاده می‌شود. قرآن کریم کتاب مقدس مسلمانان است و به عنوان نمادی از توسل و توکل به خداوند متعال در سفره هفت سین قرار می‌گیرد.

سبزه نیز یکی از نمادهای مهم سفره هفت سین اصلی است. در روزهای پایانی سال، عدس، گندم یا سایر حبوبات در آب خیس می‌شوند و پس از رویش اولیه، به صورت سبزه در ظرف‌های تزیینی قرار می‌گیرند. سبزه نماد شادابی، طراوت و ارتباط انسان با طبیعت است.

سیب سرخ نیز به عنوان نمادی از زیبایی و تندرستی در سفره هفت سین قرار می‌گیرد. این نماد به منظور حفظ سلامتی افراد خانه در سفره قرار می‌گیرد.

سمنو، که از جوانه‌های طلایی گندم تهیه می‌شود، نماد باروری، زایش و فراوانی غذاهای خوب و پرانرژی است.

سنجد نیز در سفره هفت سین قرار می‌گیرد و نشان‌دهنده مهر و عشق و زندگی و دلباختگی است.

سیر به عنوان نمادی از پاکیزگی، میکروب‌زدایی و حفظ سلامتی بدن در سفره هفت سین قرار می‌گیرد. همچنین، در برخی از روایات زرتشتی، سیر به عنوان نمادی از دور کردن ارواح بد از خانه استفاده می‌شود.

سرکه نیز در سفره هفت سین قرار می‌گیرد و به عنوان نمادی از حفظ پاکیزگی، از بین بردن سحر و جادو و از بین بردن آلودگی‌ها استفاده می‌شود.

ترتیب سفره هفت سین اصلی

از اینکه توضیحات در مورد هفت سین اصلی و نمادهای مختلف آن را در اختیارتان قرار دادم، خرسندم. هفت سین و نمادهایش در ایران به عنوان یک رسم و سنت مهم در آغاز سال نو و جشنواره نوروز جشن گرفته می‌شود. این سنت قدمتی بسیار طولانی دارد و در طول زمان تغییراتی را تجربه کرده است.

مهمترین اجزای هفت سین عبارتند از: سبزه، سمنو، سنجد، سیر، سیب سرخ، سکه و سفره. این اجزا هر یک نمادهای خاصی را نمایان می‌سازند که به برکت، خوشبختی، عشق، پاکیزگی و سلامتی اشاره می‌کنند.

اما مهم است بدانید که هر خانواده و منطقه ممکن است ترکیبی دلخواه از این نمادها را در هفت سین خود استفاده کند. بنابراین، توضیحاتی که در اینجا ارائه شد، یکی از ترکیبات ممکن بوده و ممکن است در مناطق دیگر تفاوت داشته باشد.

امیدوارم این توضیحات به شما کمک کرده باشد و اگر سوال یا درخواست دیگری دارید، من در خدمت شما هستم.